بلغارستان، کشوری با تاریخ و فرهنگی غنی در قلب بالکان، نهتنها بهخاطر مناظر طبیعی خیرهکننده و تاریخ کهن خود مشهور است بلکه غذاهای منحصربهفرد آن نیز جایگاه ویژهای در بین گردشگران و علاقهمندان به غذا دارد. آشپزی بلغاری ترکیبی از طعمهای سنتی اروپای شرقی، مدیترانه و خاورمیانه است که از مواد تازه و محلی تهیه میشود. غذاهای بلغارستان با طعمهای خوشمزه، ظاهر جذاب و تنوع بالا، نشاندهنده روح گرم و مهماننوازی مردم این کشور است. در این مقاله با مجموعهای از خوشمزهترین و محبوبترین غذاهای بلغاری آشنا خواهید شد که هر کدام نمایانگر بخشی از فرهنگ غذایی این کشور هستند.
معروف ترین غذاهای بلغارستان
در ادامه به معرفی غذاهای معروف بلغارستان که طرفداران زیادی دارند میپردازیم:
1. شُپسکا سالاتا (Shopska Salad)
شُپسکا سالاتا یکی از معروفترین و نمادینترین غذاهای بلغارستان است که بهعنوان یک پیشغذای محبوب در میان مردم این کشور و گردشگران شناخته میشود. این سالاد ترکیبی از سبزیجات تازه و پنیر سفید بلغاری است که با طعمی ملایم و خنک، تجربهای منحصربهفرد را به ارمغان میآورد.
شپسکا سالاتا با ترکیب رنگارنگی از گوجههای رسیده، خیارهای ترد، فلفل دلمهای و پنیر سفید بلغاری، نهتنها ظاهری جذاب دارد بلکه با طعم ملایم و متعادل خود، تجربهای تازه و دلچسب ارائه میکند.
همچنین، روغن زیتون و سرکه به این سالاد طعمی مدیترانهای میبخشند که آن را در میان گردشگران محبوب کرده است.
شپسکا سالاتا در دهه 1950 توسط آشپزهای بلغاری طراحی شد تا بهعنوان یک غذای ملی معرفی شود. این سالاد به سرعت مورد استقبال قرار گرفت و امروزه به نمادی از فرهنگ غذایی بلغارستان تبدیل شده است.
این سالاد معمولاً بهصورت سرد و در کنار غذاهای گوشتی یا بهعنوان یک وعده غذایی سبک همراه با نان تازه سرو میشود.
2. بانیتسا از غذاهای معروف بلغارستان (Banitsa)
بانیتسا یکی از نمادهای آشپزی سنتی بلغارستان است که بهطور گسترده در تمامی نقاط این کشور تهیه و سرو میشود. این غذا از لایههای خمیر فیلو، پنیر سفید بلغاری (مشابه فتا)، تخممرغ و گاهی ماست تهیه میشود. لایهها بهصورت منظم روی هم قرار میگیرند و در نهایت داخل فر پخته میشوند تا یک بانیتسا طلایی و ترد آماده شود.
بانیتسا که از دوران باستان بخشی از میزهای بلغاری بوده، معمولاً بهعنوان صبحانهای غنی همراه با ماست یا دوغ محلی سرو میشود. این غذا از لایههای خمیر نازک فیلو تشکیل شده که با پنیر و تخممرغ پر میشوند و در فر پخته میشوند. در شب سال نو، بلغاریها بانیتسا را با پیامهای خوششانسی و آرزوهای خوب برای سال جدید تزئین میکنند.
این پیامها درون بانیتسا قرار داده میشوند و هر کسی که تکهای از آن را بردارد، پیام مختص به خودش را دریافت میکند. این سنت، بانیتسا را به یکی از لذتبخشترین و خاطرهانگیزترین غذاهای بلغارستان تبدیل کرده است.
طبق گزارشی از وزارت گردشگری بلغارستان، بیش از 70% از گردشگرانی که به این کشور سفر میکنند، حداقل یک بار بانیتسا را امتحان میکنند.
3. کاوارما؛ محبوب ترین غذای بلغارستان (Kavarma)
کاوارما یکی از غذاهای گرم و دلچسب بلغاری است که معمولاً برای وعدههای اصلی تهیه میشود. این غذا ترکیبی از گوشت (معمولاً گوشت خوک یا گاو)، پیاز، فلفل، قارچ، هویج و ادویههای مختلف است که با آرامپزی در ظروف سفالی طعمی عمیق و بینظیر به خود میگیرد. ظروف سفالی نقش مهمی در حفظ طعم و عطر مواد دارند و به غذا یک طعم خاص و متفاوت میبخشند.
طرز تهیه کاوارما ساده اما زمانبر است؛ ابتدا گوشت و سبزیجات تفت داده میشوند، سپس همه مواد در ظرف سفالی ریخته شده و برای چندین ساعت در فر یا روی شعله ملایم پخته میشوند. نتیجه نهایی، غذایی نرم و آبدار است که طعم همه مواد بهخوبی با هم ترکیب شده است.
کاوارما که با نان تازه یا برنج سرو میشود، بهویژه در هوای سرد زمستانی یک انتخاب دلپذیر است.
عطر دلپذیر و طعم عمیق آن باعث میشود که این غذا به یک تجربه فراموشنشدنی تبدیل شود. در سفر به بلغارستان، امتحان کردن کاوارما را نباید از دست بدهید زیرا این غذا نمونهای عالی از هنر آشپزی سنتی بلغارستان است.
4. تاراتور؛ غذای معروف بلغارستان (Tarator)
تاراتور، سوپ خنک و تابستانی بلغاری، ترکیبی ساده از خیار، ماست و گردو است که در روزهای گرم بهعنوان پیشغذا یا همراه غذاهای گوشتی سرو میشود.
این غذا از ترکیب مواد ساده اما خوشطعم تهیه میشود و شباهت زیادی به آبدوغخیار ایرانی دارد، با این تفاوت که افزودن گردو به آن طعمی متفاوت و خاص میبخشد.
این سوپ معمولاً سرد و در کنار غذاهای گوشتی یا حتی بهعنوان پیشغذا سرو میشود. در روزهای گرم تابستان، تاراتور یک غذای ایدهآل برای خنک کردن بدن است.
تاراتور یکی از غذاهایی است که تقریباً هر خانواده بلغاری دستور تهیه مخصوص خود را برای آن دارد. این غذا به دلیل سادگی و تازگی مواد، مورد علاقه افراد با سنین مختلف است.
طبق دادههای رسمی، تاراتور در 90% از رستورانهای بلغارستان بهعنوان پیشغذا در منو گنجانده شده است.
5. مشانا سکارا از معروف ترین غذاهای بلغارستان (Meshana Skara)
مشانا سکارا یکی از معروفترین غذاهای گوشتی بلغارستان است که معنای آن در زبان بلغاری گریل مخلوط میباشد. این غذا شامل ترکیبی از انواع گوشتهای کبابی است که بهصورت جداگانه گریل میشوند و معمولاً شامل گوشت خوک، مرغ و در برخی نسخهها گوشت گوسفند یا حتی کباب بلغاری (کبابچه) است.
طرز تهیه و استفاده از ادویههای محلی بلغارستان، طعمی غنی و بینظیر به این غذا میبخشد.
مشانا سکارا به دلیل تنوع گوشتها و روش پخت ساده اما خوشطعم خود، غذایی مناسب برای همه ذائقههاست. این غذا در رستورانهای بلغارستان بسیار رایج است و اغلب در جشنها و دورهمیهای خانوادگی سرو میشود.
اگر طرفدار غذاهای گوشتی هستید، حتماً این غذا را با یک لیوان نوشیدنی محلی بلغاری یا سالاد شپسکا امتحان کنید تا یک تجربه کامل و دلچسب بلغاری داشته باشید.
6. سارما از غذاهای محلی بلغارستان (Sarma)
سارما یکی از غذاهای محلی بلغارستان است که در بسیاری از کشورهای بالکان نیز به اشکال مختلف تهیه میشود. این غذا از برگهای کلم یا انگور پرشده با مخلوطی از گوشت چرخکرده (معمولاً گوشت خوک یا گاو)، برنج، پیاز و ادویههای خاص تهیه میشود. ترکیب طعم ملایم برگهای کلم با مواد داخل آن، طعمی منحصر به فرد و دلچسب به این غذا میبخشد.
سارما به دلیل ارزش غذایی بالا و طعم بینظیرش، بهخصوص در فصول سرد سال محبوبیت بیشتری دارد. نسخه بلغاری این غذا به دلیل استفاده از ادویههای محلی و طعمدهندههای خاص از سایر نسخههای بالکان متمایز است.
این غذا اغلب در تعطیلات زمستانی و مناسبتهای خاص مانند کریسمس و عید پاک سرو میشود و بخشی از سنت غذایی بلغارها را تشکیل میدهد. در برخی مناطق بلغارستان، سارما را با برگ کلم ترششده تهیه میکنند که طعمی ترش و خاص به غذا میدهد.
مقاله پیشنهادی: جاهای دیدنی بلغارستان
7. لیوتنیتسا (Lyutenitsa)
لیوتنیتسا یک چاشنی سنتی بلغاری است که تقریباً در هر خانهای یافت میشود و نقش مهمی در آشپزی بلغارستان دارد. این چاشنی خوشرنگ و خوشطعم از ترکیب فلفل قرمز، گوجهفرنگی و سیر تهیه میشود و طعمی متعادل از ترشی، شیرینی و تندی دارد.
لیوتنیتسا در دسته غذاهای محلی بلغارستان قرار میگیرد که بهعنوان یکی از نمادهای آشپزی این کشور شناخته میشود.
لیوتنیتسا یکی از چاشنیهای محبوب بلغارستان است که اغلب بهصورت خانگی تهیه و نسل به نسل منتقل میشود. همچنین، لیوتنیتسا در بازارهای محلی بهصورت آماده نیز در دسترس است.
بلغاریها بهقدری این چاشنی را دوست دارند که لیوتنیتسا را در کنار اکثر غذاهای سنتی خود سرو میکنند. تولیدات خانگی لیوتنیتسا معمولاً در شیشههای زیبا بستهبندی و بهعنوان هدیه به دوستان و آشنایان داده میشود.
8. کیوپولو از غذاهای محبوب بلغاری (Kyopolou)
کیوپولو یکی از پیشغذاهای محبوب و گیاهی بلغارستان است که در بسیاری از خانوادهها بهعنوان بخشی از سفرههای سنتی حضور دارد. این غذا با ترکیبی ساده اما بینظیر از بادمجان، فلفل قرمز و گوجهفرنگی کبابی تهیه میشود.
این مواد ابتدا کباب شده و سپس با روغن زیتون، سیر، نمک و گاهی اوقات سرکه ترکیب میشوند تا طعمی دودی و خوشمزه ایجاد کنند. کیوپولو به دلیل روش پخت خاص و استفاده از مواد تازه، طعمی کاملاً متفاوت از سایر پیشغذاها دارد.
کیوپولو اغلب با نان تازه یا تستشده سرو میشود و میتواند بهعنوان یک پیشغذا، میانوعده یا حتی غذای اصلی برای گیاهخواران استفاده شود.
این غذا همچنین در جشنها و مناسبتهای خانوادگی محبوب است و طعم آن در کنار غذاهای کبابی یا گوشتی بسیار دلپذیر است.
در برخی مناطق بلغارستان، مردم این غذا را بهعنوان بخش اصلی رژیم غذایی روزانه خود مصرف میکنند. همچنین، کیوپولو در تابستان به دلیل طعم خنک و سبک خود بیشتر محبوب است.
9. گیوبچی (Gyuvetche)
گیوبچی یکی از غذاهای سنتی بلغارستان است که با ترکیبی از مواد تازه و طرز تهیه منحصربهفرد خود شناخته میشود. این غذا در ظروف سفالی مخصوص تهیه و سرو میشود که طعم و عطر خاصی به آن میبخشد. ترکیبات اصلی گیوبچی شامل گوشت (معمولاً گوشت خوک یا مرغ)، سبزیجات مختلف، تخممرغ و پنیر بلغاری است. این مواد بهصورت لایهلایه در ظرف سفالی قرار میگیرند و در فر پخته میشوند.
گیوبچی به دلیل استفاده از مواد غنی مانند گوشت و پنیر، یک غذای کامل و مقوی محسوب میشود.
ظروف سفالی که برای پخت این غذا استفاده میشوند، طعم طبیعی مواد را حفظ کرده و عطر خاصی به غذا میبخشند.
این غذا معمولاً بهصورت داغ همراه با نان تازه سرو میشود و گزینهای مناسب برای وعده شام یا ناهار است. همچنین، میتوان آن را با سالاد شپسکا یا لیوتنیتسا ترکیب کرد.
ظروف سفالی که برای پخت گیوبچی استفاده میشوند، در بازارهای سنتی بلغارستان به فروش میرسند و بخشی از فرهنگ آشپزی این کشور را تشکیل میدهند.
10. چوربا (Chorba)
چوربا یک سوپ بلغاری بسیار معروف است که در هر فصل سال محبوبیت خاصی دارد. این غذا با ترکیباتی از گوشت (مانند مرغ یا گوشت گوسفند)، سبزیجات تازه و ادویههای مختلف تهیه میشود. چوربا به دلیل مواد مغذی و طعم دلچسب خود، یک وعده غذایی کامل به شمار میآید.
این سوپ سرشار از پروتئین و ویتامینهای مختلف است و به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند. به دلیل سبک بودن، انتخابی مناسب برای افراد بیمار یا کسانی است که رژیم غذایی خاصی دارند.
چوربا بهویژه در فصل زمستان و روزهای سرد بسیار محبوب است، زیرا علاوه بر گرم نگهداشتن بدن، انرژی لازم برای فعالیتهای روزانه را تأمین میکند.
چوربا در بسیاری از کشورها با نامهای مختلف تهیه میشود، اما نسخه بلغاری آن به دلیل استفاده از مواد تازه محلی و ادویههای خاص، طعمی متفاوت دارد.
11. موساکا (Moussaka)
موساکا یک غذای لایهلایه و محبوب بلغاری است که شباهتهایی به نسخه یونانی خود دارد اما با تغییراتی در مواد اولیه و طرز تهیه. این غذا از لایههای سیبزمینی، گوشت چرخکرده (معمولاً گوشت گاو یا خوک)، پیاز و سبزیجات مختلف تهیه میشود و روی آن با ترکیب تخممرغ و ماست محلی بلغاری پوشیده میشود.
موساکا در فر پخته میشود تا لایهها کاملاً بههم بچسبند و طعمی غنی ایجاد کنند. این غذا اغلب بهصورت گرم همراه با سالاد شپسکا یا ماست سرو میشود و یکی از محبوبترین غذاها در میان خانوادههای بلغاری است.
به دلیل استفاده از سیبزمینی و گوشت، موساکا یک غذای کامل و مغذی محسوب میشود و انتخابی عالی برای وعده ناهار یا شام است.
چرا غذاهای بلغارستان خاص هستند؟
آشپزی بلغاری به دلیل استفاده از مواد تازه، ترکیب طعمهای متنوع و روشهای سنتی پختوپز، جایگاه ویژهای در میان غذاهای اروپایی دارد. همچنین، بسیاری از غذاهای بلغاری با توجه به فصول سال تهیه میشوند و همین موضوع باعث شده است که طعمها و مواد بهکار رفته در آنها کاملاً طبیعی و اصیل باشند. علاوه بر این، تأثیرات فرهنگی کشورهای مختلف، مانند ترکیه، یونان و روسیه به این غذاها تنوع بیشتری بخشیده است.
نتیجهگیری
آشپزی بلغاری فراتر از یک تجربه غذایی است؛ این غذاها داستانی از فرهنگ، تاریخ و سنتهای مردمی است که به آشپزی اهمیت ویژهای میدهند. از سالادهای ساده و تازه گرفته تا غذاهای گوشتی و سوپهای مقوی، هر لقمه از غذاهای بلغارستان شما را به عمق فرهنگ و مهماننوازی این کشور میبرد.
اگر به بلغارستان سفر کردید، حتماً این غذاهای خوشمزه را امتحان کنید و از طعمهای متفاوت و منحصربهفرد این کشور لذت ببرید.